Yin και Yang στο Qi Gong

Η κινέζικη ιατρική, το Qi Gong, το Tai Chi, και το Kung fu έχουν σαν βάση τους την ταοϊστική φιλοσοφία. Η ταοϊστική φιλοσοφία θα μπορούσε να πει κανείς είναι η παρατήρηση και κατανόηση του αισθητού και μη αισθητού σύμπαντος και η εναρμόνιση του ανθρώπου με αυτό.

Ο σοφός ο άνθρωπος προσπαθεί να μην διαταράξει ποτέ αυτήν την αρμονία με πράξεις του, σκέψεις του και συμπεριφορά του. Όπως στο σύμπαν υπάρχει η απόλυτη αρμονία, έτσι προσπαθεί και ο σοφός άνθρωπος να αποκτήσει πλήρη εσωτερική, πνευματική αρμονία.

Η παραδοσιακή κινέζικη ιατρική και οποιαδήποτε άλλη κινέζικη τέχνη για να μπορεί να θεραπεύει ολιστικά τον άνθρωπο ή να τον μαθαίνει να μάχεται πρέπει να είναι κι αυτή εναρμονισμένη με το σύμπαν. Για αυτό κι όλες οι κινέζικες επιστήμες και τέχνες σκεπάζονται από την “ομπρέλα” της ταοϊστικής φιλοσοφίας.

Κάποτε αυτό γινόταν και στην Ελλάδα. Δεν ήταν δυνατόν ένας αρχαίος Έλληνας επιστήμων να ήταν μόνο μαθηματικός, μόνο φυσικός, ή μόνο ιατρός. Πάνω από όλα ήταν και φιλόσοφος.

Στην σύγχρονη εποχή στην χώρα μας η φιλοσοφία είναι εχθρός γιατί κάνει τον άνθρωπο να σκέφτεται αυτόνομα και να αμφισβητεί. Για αυτό μας επιβάλλουν να χανόμαστε στις ειδικότητες, όσοι από εμάς καταφέρουν κι αποκτήσουν λίγη γνώση.

Από τις παρατηρήσεις των αρχαίων Κινέζων επινοήθηκε ο όρος Yin και Yang. Στην ουσία δεν είναι τίποτα άλλο από την δυπολικότητα, που παρατήρησαν οι Κινέζοι ότι υπάρχει στο σύμπαν. Είδαν ότι υπάρχουν δύο ανθρώπινα φύλλα, ο άνδρας και η γυναίκα. Παρατήρησαν ότι το πιό χαμηλό σημείο στην επιφάνεια της Γης είναι η επιφάνεια της θάλασσας, ενώ το πιό υψηλό οι κορυφές των βουνών. Το φως της ημέρας που το οφείλουμε στον Ήλιο, το διαδέχεται το σκοτάδι της νύχτας όπου εμφανίζεται η Σελήνη. Εάν εξασκηθεί κανείς στην έννοια του Yin και Yang θα μπορεί να το αναγνωρίζει παντού στην πλάση.

Έτσι η σημασία της δυπολικότητας του Yin και Yang παρατηρήθηκε από τους Κινέζους ταοϊστές φιλόσοφους, όταν αυτοί μελετούσαν νοητικά την φύση.

Από την κινέζικη παραδοσιακή ιατρική γνωρίζουμε ότι το ανθρώπινο σώμα έχει 12 κύριους μεσημβρινούς. Από τους μεσημβρινούς αυτούς ρέει το Qi (ζωτική ενέργεια) σε μεγάλες ποσότητες. Φυσικά επειδή το σώμα αποτελείτε από ενέργεια το Qi περνά από όλο το σώμα, απλώς από τα 12 αυτά κανάλια ρέει μεγαλύτερη ποσότητα ενέργειας. Μπορεί να παρομοιάσει κανείς τους μεσημβρινούς με τα ορατά αρτηριακά, φλεβικά και λεμφαδενικά συστήματα του σώματος.

Οι 12 μεσημβρινοί χωρίζονται σε 6 Yin μεσημβρινούς και σε 6 Yang μεσημβρινούς. Οι μεσημβρινοί που περνούν από την εσωτερική μεριά των ποδιών και των χεριών κατατάσσονται στους Yin. Οι μεσημβρινοί που περνούν από την εξωτερική μεριά των ποδιών και των χεριών κατατάσσονται στους Yang.

Πληροφοριακά οι 6 Yin μεσημβρινοί είναι οι παρακάτω:

3 Yin μεσημβρινοί ποδιών :
Νεφρού
Συκωτιού
Σπλήνας

3 Yin μεσημβρινοί χεριών :
Καρδιάς
Περικαρδίου
Πνεύμονα

Οι 6 Yang μεσημβρινοί είναι :

3 Yang μεσημβρινοί ποδιών :
Ουροδόχου Κύστης
Χοληδόχου Κύστης
Στομάχου

3 Yang μεσημβρινοί χεριών :
Λεπτού Εντέρου
Τριπλού Θερμαστή
Παχέος Εντέρου

Στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική υπάρχουν κατηγορίες γήινων δυνάμεων οι οποίες έχουν κάποιες συγκεκριμένες ιδιότητες. Τις ιδιότητες αυτές τις έχουν παρομοιάσει με ιδιότητες φυσικών στοιχείων. Οπότε όταν ακούμε για τα 5 στοιχεία της κινέζικης φιλοσοφίας εννοούμε 5 γήινες δυνάμεις ή ιδιότητες και όχι 5 φυσικά στοιχεία.

Τα 5 στοιχεία είναι :
Φωτιά
Μέταλλο
Ξύλο
Γη
Νερό

Οι 5 δυνάμεις, ιδιότητες αυτές έχουν δημιουργήσει στο ανθρώπινο σώμα κάποια αντίστοιχα όργανα. Αφού ο άνθρωπος δεν είναι κάτι ξεχωριστό από την δημιουργία είναι φυσικό τότε οι 5 αυτές γήινες και συμπαντικές δυνάμεις να έπαιξαν ρόλο και να σχημάτισαν την φυσιολογία και την ανατομία του

Τα 5 όργανα που δημιουργήθηκαν από τις 5 συμπαντικές και γήινες δυνάμεις, ιδιότητες και εκπροσωπούν τα 5 στοιχεία στο σώμα είναι τα παρακάτω αντίστοιχα :

Φωτιά – Καρδιά
Μέταλλο – Πνεύμονας
Ξύλο – Συκώτι
Γη – Σπλήνα
Νερό – Νεφρά

Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιεί ο Κινέζος ιατρός για να θεραπεύσει είναι να επαναφέρει το Yin και Yang, σε κάποιο από τα 5 αυτά όργανα σε ισορροπία, όταν αυτό έχει ανισορροπήσει. Η ενίσχυση του Yin ή του Yang στο σώμα, όταν κάποιο από τα δύο έχει εξασθενήσει και η εξισορρόπηση αυτών όταν έχουν ανισορροπήσει είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την αποκατάσταση της υγείας του ανθρώπου.

Ο μαθητής του Qi Gong μαθαίνει να φέρνει σε ισορροπία ή να ενδυναμώνει το Yin και Yang του σώματος του, κάνοντας ανάλογες ασκήσεις κάθε φορά.

Όταν κατά την άσκηση κινείται το σώμα προς τα ΄πάνω τότε ενδυναμώνουμε το Yang. Αντιστοίχως όταν το σώμα κινείται προς τα κάτω τότε ενδυναμώνουμε το Yin.

Σε πάρα πολλές ασκήσεις τσι γκονγκ υπάρχουν Yin και Yang κινήσεις του σώματος ταυτόχρονα. Τότε δεν ενδυναμώνουμε αλλά εξισορροπούμε το Yin και Yang.

Παραδείγματος χάριν όταν απομακρύνω τις παλάμες την μία από την άλλη, σαν να “ανοίγουν” τα χέρια, τότε τονίζω το Yang. Εάν φέρνω σιγά σιγά τις παλάμες την μία προς την άλλη, σαν να “κλείνουν” τα χέρια, τότε τονίζω το Yin.

Εάν “κλείνω” τις παλάμες, Yin, αλλά ταυτόχρονα ανεβαίνω με τα πόδια, Yang-τεντώνω σιγά και χαλαρά τα γόνατα ώστε να γίνει μία μικρή ανύψωση του σώματος-τότε έχω ταυτόχρονα Yin και Yang κινήσεις στο σώμα άρα εξισορροπώ το Yin και Yang.

Εάν “κλείνω” τις παλάμες, Yin, και ταυτόχρονα κατεβαίνω με τα πόδια, πάλι Yin, τότε έχω ταυτόχρονα μόνο Yin κινήσεις άρα ενδυναμώνω το Yin.

Η κάτω μεριά του σώματος από την μέση και κάτω είναι Yin. Η επάνω μεριά του σώματος είναι Yang. Η εσωτερική, “μαλακή”, μεριά των χεριών και των ποδιών είναι Yin. Η εξωτερική,”σκληρή”, μεριά των χεριών και των ποδιών είναι Yang. Η κοιλιά και ο θώρακας είναι Yin. Η πλάτη είναι Yang. Το κεφάλι είναι Yang.

Επειδή το τσι γκονγκ είναι ένας από τους πυλώνες της κινεζικής παραδοσιακής ιατρικής η εξισορρόπηση και η ενδυνάμωση του Yin και του Yang στις ασκήσεις του Qi Gong παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Στο τσι γκονγκ εκτός από την αποκατάσταση και πρόληψη της υγείας ο μαθητής μαθαίνει να καλλιεργεί το πνεύμα του για να έρθει σε αρμονία με την δημιουργία όπως διδάσκει η φιλοσοφία του ταοϊσμού.

Η ύπαρξη μας εάν αφουγκραστεί και “ακούσει” το σύμπαν, την φύση και το εξωτερικό περιβάλλον θα γαληνέψει και θα αισθανθεί ολοκληρωμένη. Ο εγωισμός μας και ο αγχωτικός τρόπος ζωής μας μακριά από την φύση μας κατάντησαν δυστυχείς και άρρωστους. Ένας τρόπος για να κατανοήσουμε την πραγματική, ενεργειακή μας φύση και να επανέλθουμε σε ισορροπία με το σύμπαν και τον Θεό είναι να αφήσουμε τις ασκήσεις του Qi Gong να γίνουν κομμάτι της ζωής μας.

Γνωρίστε κι εσείς την αρχαία, ενεργειακή και φιλοσοφική κινέζικη τέχνη που ονομάζεται τσι γκονγκ παρακολουθώντας μαθήματα στον ελληνοκινεζικό σύνδεσμο “Γέφυρα Ανατολής-Δύσης”, στην Θεσσαλονίκη.

Σας περιμένουμε

Αθανάσιος Αλεξάτος